Mensen zijn ingewikkeld.

Floortje Scheepers is hoogleraar Innovatie in de GGZ.
Door een bevriende ontwikkelnerd word ik op haar boek gewezen.
Mensen zijn ingewikkeld.

Voor 23:00 bestellen is de volgende dag in huis.
Als je ’s ochtends besteld dan is het er zelfs dezelfde middag.

Achter je scherm zitten en bestellen.
Het toppunt van ons neoliberale, technocratische, stakeholder-kapitalisme.
Alles onder hetzelfde dak.
Steeds sneller, efficiënter en alles centraal.

Enfin.

Floortje klapt er lekker op.
De afgelopen decennia is er ontzettend veel geld naar breinonderzoek gegaan.
Dit is echter maar een klein stukje van de puzzel.
Enige bescheidenheid is hier op zijn plaats.
Niet alles is vanuit het brein te verklaren.
Mensen zijn ingewikkelde, veranderende en systemische wezentjes.

Echter: Money rules the world.

We hebben een wereld gecreëerd die alles wil meten en classificeren.
Ook dat wat niet te meten valt denken wij te kunnen meten.
Zo ook in GGZ-land.

Dit gebeurt middels de “Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders”
Oftewel: de DSM.

Bij de eerste uitgave in 1952 werd benadrukt dat: “deze beschrijving van fenomenen en categorieën niet opgevat dienden te worden als ziekten”.

De mens wil echter alles meten en onder de lobby van de farmaceutische industrie werd dit idee steeds meer losgelaten.

Categorieën werden stoornissen.
Stoornissen werden ziekten.

De DSM is dus niet bedoelt om stoornissen vast te stellen, maar is een beschrijving van fenomenen.

Fenomenen zijn: eenpersoonsmaaltijden, laag waterverbruik en een ongeschoren kop.
De stoornis is dan vrijgezel en eenzaamheid.

Geen grap, eenzaamheid staat op de rol om als stoornis te worden opgenomen.
Vrijgezel zijn als stoornis, een wrange lach ontsnapt mij.
De oplossing wordt het probleem.

Wat andere feitjes.
Het fenomeen depressie heeft meer dan 16.400 symptomen.
Het fenomeen PTSS heeft meer dan 636.120 symptomen.

Voor het “meten” van een depressie zijn er 120 verschillende vragenlijsten die zich geen van allen richten op dezelfde symptomen.
Dus wat meten wij nu eigenlijk als wij een depressie of PTSS meten?

Er is geen biologische marker.
Er is geen vastomlijnde vragenlijst.

Een depressie valt dus niet feitelijk vast te stellen.
Alle onderzoeken ten spijt.

Mensen zijn ingewikkeld.
De mens is continu in interactie met de mensen om zich heen.
De mens is een systemisch wezen.

Dat systeem wordt niet behandeld.
Het “probleem” wordt geïsoleerd en behandeld.

Mijn oplossingsgerichte leermeester en therapeut Arnoud Huibers vatte dit mooi samen:
Ouders brengen zoon Jan voor therapie met de volgende boodschap.
Hier is onze Jan, haal hem maar door de wasstraat.
Als hij schoon is dan komen we hem wel weer halen.

Zo werkt dat niet.
En toch werken we vaak zo.

Gelukkig is er goed nieuws.
Psychiaters als Dirk de Wachter, Jim van Os, Paul Verhaeghe en nu dus ook Floortje Scheepers pleiten voor menselijkheid.
Voor verbinding met de mens achter het label (wat dus eigenlijk geen label is).

Wat keer op keer bovenal en vooral blijkt te werken is de verbinding tussen klant en begeleider.
Het mini-systeempje tussen mensen.
Dit mini-systeempje werkt helend.

Onze samenleving is niets meer dan een verzameling mini-systeempjes die op elkaar reageren.

Mensen zijn ingewikkeld maar willen hetzelfde.
Erkenning, rust en liefde.

Mensen doen al dingen die werken.
In het systeem zijn er al dingen die werken.
Aan ons om dat systeempje aan te zetten.

Als de samenleving een verzameling mini-systeempjes is laten wij dan samen kleine systeempjes bouwen.
En systeempjes sterker maken.

Vanuit de mens.
Niet vanuit een label.

Ik schrijf hier al meer dan twee jaar over: we moeten meer Mentaliseren.

Mentaliseren leert je zelfreflectie en inlevingsvermogen te stimuleren vanuit rust en regie.
Zonder oordeel.
Zonder labels.

Voor de mens die hier en nu zit.

Vanuit nieuwsgierigheid.
Vanuit niet-weten.
Vanuit vertrouwen.

Gelukkig zie ik dit meer en meer gebeuren.
Ik ben met drie Gemeenten in gesprek en bij de Raad van de Kinderbescherming start er een pilot.
Bij Enver

Mentaliserend coachen ONLINE
Zaterdag 17 april start er een groep.
Van 10:00 tot 16:00

Informatie en aanmelden kan hier.